God zag hoe een Joodse vrouw, moeder van kleine kinderen, door een van haat vervulde palestijn werd neergestoken en aan haar verwondingen overleed. God zag hoe die man zijn mes trok en Hij zag hoe die jonge moeder stierf. Waarom zorgde God er niet voor dat de man op het laatste moment afzag van zijn gruwelijke daad? Of dat een voorbijganger zag wat er ging gebeuren en dat hij die terrorist onschadelijk maakte voordat die zulk kwaad kon doen? Waarom zag God toe hoe deze onschuldige Joodse vrouw moest sterven?
De grote vraag
Dit is een vraag die in vele varianten voorkomt. Waarom is er zoveel lijden in de wereld en doet God, immers een God van liefde, daar niets aan? Ziet Hij het niet of interesseert het Hem niet? Of nog erger: komt het lijden misschien zelfs in sommige gevallen ook van God?
Lijden van een volk
Om met die laatste vraag te beginnen: als het volk Israël had gezondigd tegen de Heere, dan gebruikt de Here God de volkeren (vijanden van Israël) om Gods oordeel en kastijding over hen te brengen. Zelfs de boze, satan, ontkomt niet aan Gods wil: alles wat satan doet past uiteindelijk ook in Gods plan. We zien onder andere bij Job hoe de satan Job ziekten en moeiten bezorgt maar uitsluitend binnen de grenzen die God aangeeft. Het kwade wat gebeurt komt niet van God, maar van de boze en van mensen die door de boze worden aangestuurd. Maar ook die kwade zaken kunnen worden gebruikt en worden begrensd door God.
Verzoeking
“Laat niemand, als hij verzocht wordt, zeggen: Ik word van Godswege verzocht Want God kan door het kwade niet verzocht worden en Hijzelf brengt ook niemand in verzoeking. Maar zo vaak iemand verzocht wordt, komt dit voort uit de zuiging en verlokking zijner eigen begeerte. Daarna, als die begeerte bevrucht is, baart zij zonde; en als de zonde volgroeid is, brengt zij de dood voort.” (Jacobus 1:13-15)
De enige verzoeking van Godswege
We lezen hier dat het niet God is, die verzoeking brengt. De zonde, die de dood voortbracht brengt de verzoeking. Door de zondeval zucht deze wereld onder dat juk van de zonde met resultaten: oorlog, honger, ziekten, lijden. Hierin heeft de boze zijn aandeel, maar we zijn ook zelf de oorzaak. Het is de mens, in opstand tegen God, die deze soort verzoeking brengt. De enige verzoeking die van God komt is de “ure der verzoeking, die over de gehele wereld komen zal, om te verzoeken hen, die op de aarde wonen.” (Openbaring 3:10)
Een mooi antwoord
Laatst hoorde ik iemand (ik ben helaas kwijt wie dat was) een antwoord geven op deze vraag. Het antwoord vond ik zo mooi dat ik het hieronder in mijn eigen woorden weergeef.
De grootste gift
De grootste gave die God de mens gaf, was de gift van liefde. Liefde geeft waarde aan een mede-mens. Het was Oscar Wilde –ongeveer veertig jaar oud- die op zijn sterbed lag en aan zijn homofiele vriend Robbie vroeg: “heb jij eigenlijk ooit van één van die kleine jongens, waarmee wij plezier maakten, gehouden? Dit was een onthutsende vraag voor een man, die een hedonist was. (Een hedonist streeft naar zo veel mogelijk genot, naar directe lustbevrediging.) En zijn vriend Robbie antwoordde “nee, dat dacht ik niet nee” waarop de stervende Oscar Wilde vroeg om een geestelijke.
The ballad of reading gaol
Het was in zijn gedicht ’the ballad of reading gaol” dat Oscar Wilde zei: “Alleen Christus was groot genoeg om iemand te vergeven voor alles wat hij had misdaan”. Zelfs een hedonist realiseert zich uiteindelijk dat in plezier ook waarde en liefde de boventoon zouden moeten voeren. Waarden die gekoesterd zouden moeten worden.
De vrije wil
Je kunt nooit liefde hebben zonder daarin mee te nemen de vrijheid van de wil. Je kunt niet liefhebben zonder de vrije wil. Als je wil wordt aangestuurd kun je niet liefhebben. Je kunt je er in schikken, maar het is dan immers nooit je eigen keuze om de werkelijkheid van liefde te beleven en te geven. Liefde is de grootste gave maar ook de grootste verantwoordelijkheid en vrijheid van keuze hangt samen met liefde. Gods doel voor de mens is dat wij van Hem houden met heel ons hart en dat wij van onze naasten houden als van onszelf. Indien God onze vrije wil zou overrulen dan zou hij dat noodzakelijke deel om lief te hebben teniet doen: onze vrije wil.
Alles door God geregeld
Als je God zou vragen om die messentrekker tegen te houden waarom zou je Hem dan niet vragen andere zaken tegen te houden? Waarom niet een kop kokend water die over een kind heen valt? Of waarom niet dat die dronken bestuurder tegen een boom knalt voordat hij die voetganger met kinderwagen raakt? Waar je dan om vraagt is een andere vorm van menselijkheid. Hoe mooi het namelijk ook mag lijken dat -door zaken te stoppen- jij denkt dat God je zou beschermen van datgene wat destructief is.
Robots worden
Maar de grootste ontkenning waar je dan om vraagt is het wegnemen van je vrije wil. Om te kunnen kiezen en God lief te hebben met heel je hart. ALs God gehoorzaamheid verlangt maar de beslissingsbevoegdheid van de mens eerst autoriseert dan is die vraag op zichzelf al het antwoord. Je stelt die vraag omdat je vrij bent om die vraag te stellen en vrijheid van denken en handelen hebt. Als je van God houdt ondanks alle ellende die we om ons heen zien dan laten we zien dat wij erop vertrouwen dat God de onmetelijke wijsheid heeft om uiteindelijk in alles Zijn doel toch te bereiken.
Een voorbeeld
Wij denken zoveel te weten. Hier een verhaal van een boer, die zijn paard kwijtraakte omdat het in paniek wegrende. Zijn buurman zei tegen hem: ‘wat een pech zeg dat je paard weg is!’ Enkele dagen later echter kwam het paard terug, in het gezelschap van twintig wilde paarden! En de buurman zei: ‘Wat een geluk! Nu heb je twintig paarden méér!’ De jongste zoon van de boer wil één van die twintig wilde paarden temmen maar het paard trapt hem en de jongen breekt zijn been. Opnieuw komt de buurman hem beklagen: ‘Wat een pech zeg. Zijn been gebroken; wat een pech!’ Enkele dagen later komt een recruteringsofficier, die op zoek is naar jonge mannen voor het leger. Een ieder die jong en gezond genoeg is moet mee. Ze kwamen de jongen meenemen maar ontdekken dat zijn been gebroken is en ze zeggen ‘aan hem hebben we niks, we gaan naar het volgende huis.’ Soms komt uit kwaad een verborgen zegening.
Eens zullen we het verstaan
Uit zo’n klein verhaal blijkt wel dat we niet weten wat voor ons ligt. Waarom wacht je niet tot je vóór God staat en je ontdekt dat Hij redenen had waarom hij die messentrekker niet tegenhield waardoor de mens getuige kan zijn van de afschrikking van geweld en haat en dat kan stellen tegenover en de majesteit van de liefde, Gods geschenk, waardoor de mens op zijn pelgrimsreis zijn weg kan vinden?
Meer lezen over dit onderwerp?