Nadenken over het sterven is iets wat blijkbaar door velen wordt gezien als ‘de duivel vezoeken’; je kunt er maar beter niet bij stilstaan. Toch is dat niet verstandig. Na een sterfgeval hebben de nabestaanden erg veel te verwerken, zowel emotioneel als door al het regelwerk wat op hen afkomt. Op zo’n moment is het erg fijn als zij weten wat degene die is overleden graag wilde bij het aardse afscheid.
begraven of cremeren
De belangrijkste en eerste keus is natuurlijk ‘begraven of cremeren’. En laat de nabestaanden niet achter met financiële zorgen: zorg voor voldoende banksaldo danwel een begrafenisverzekering (en zorg dat zij de polis kunnen vinden!). Je kunt ook meer zaken al vastleggen waarmee je de nabestaanden zorgen uit handen neemt, zoals welke uitvaartverzorger, begraafplaats, welke Bijbeltekst er op de rouwkaarten moet komen, naar welke adressen de kaarten verstuurd moeten worden, wat voor grafsteen en welke tekst moet daarop komen, welke kerk, welke spreker zou je bij de uitvaartdienst het liefst willen, welk thema of welke Bijbeltekst die veel voor je betekende, welke liederen, bloemen en koffie en cake of iets anders; dat soort zaken. Zorg dat het ergens genoteerd staat waar de familie het kan vinden.
geschiedenis
Terug naar de vraag ‘begraven of cremeren’. Reeds vele eeuwen kent men de lijkverbranding. Het lichaam, als woonplaats voor de ziel, werd vernietigd zodat de ziel bevrijd kon worden; dat was de gedachte erachter. In het Hindoeïsme en Boeddhisme hangt men nog immer deze gedachte aan. Toen het Christelijk geloof zich verspreidde nam het begraven van lichamen meer en meer de plaats in van verbranding ervan. Uiteindelijk kwam crematie in Europa nauwelijks nog voor. In de jaren zestig van de vorige eeuw kwam crematie opnieuw onder de aandacht. Met tegenzin ging de RK kerk in 1963 accoord met crematie en tegenwoordig zijn zeer veel kerken er ook niet meer op tegen. De keuze ‘cremeren of begraven’ is echter nog wel vaak een moeilijke keuze.
Wat zijn de argumenten vóór crematie:
- Cremeren is hygiënischer dan begraven.
- Cremeren is financieel voordeliger dan begraven. Een plek op een begraafplaats is niet goedkoop en daar komt dan een grafsteen nog bij.
- De zorg voor een graf en de verplichting om periodiek het graf te bezoeken vervalt.
- Wij hebben te weinig grond in Nederland om iedereen te begraven.
- Cremeren is esthetischer dan begraven. Niet tot ontbinding overgaan maar binnen een uur gereduceerd worden tot as.
Reactie:
- Dat valt nog te bezien. De uitstoot van een crematorium staat niet voor niets onder strenge controle; ook vlieg-as wat vrijkomt is zeer schadelijk voor de gezondheid. Een graf op zichzelf is niet onhygiënisch; het lichaam ligt diep onder de grond. Veel mensen vinden het idee van wormen die een lichaam oppeuzelen zeer onsmakelijk. Maar lichamen worden zo diep begraven dat er van wormen e.d. geen sprake is. Het lichaam gaat tot ontbinding over door de eigen bacteriën.
- Goedkoper: een typisch Nederlands argument. Wel waar overigens.
- Als je de zorg voor een graf en bezoeken aan een graf ziet als een verplichting dan is een graf inderdaad ‘lastig’. Aan de andere kant: ik kan het graf van mijn ouders bezoeken als ik dat wil. Van andere geliefden die stierven is er niets meer; geen plek voor verstilling. Ik beschouw dat zelf als een gemis.
- Nederland heeft nog steeds genoeg ruimte voor begraafplaatsen. Vooral omdat op begraafplaatsen ook wordt herbegraven. Overigens: menselijke resten uit een geruimd graf worden herbegraven in een zgn. knekelgraf.
- Tot ontbinding overgaan is niet bepaald esthetisch nee. Geen fijn gezicht als je het zou zien. Maar een lichaam wat verbrandt is dat dan wel? En is het esthetisch om de overgebleven botten en beenderen te vermalen? (want er blijft heus meer over dan alleen as…)
Ons lichaam is niet van onszelf
Tot zover de argumenten vóór en tegen. Maar wat zegt de Bijbel hiervan? Kunnen we in de Bijbel een rechtvaardiging voor crematie vinden? Nee. Zijn er dan Bijbelverzen waarin we kunnen lezen dat crematie uitdrukkelijk verboden is? Nee. Betekent dat dan dat ‘het mag’? Nee, dat denk ik niet. Want de Bijbel schrijft namelijk wel over het lichaam: “Of weet gij niet, dat uw lichaam een tempel is van de Heilige Geest, die in u woont, die gij van God ontvangen hebt, en dat gij niet van uzelf zijt?” 1 Kor. 6:19 Ons lichaam is niet van onszelf en dat geldt ook na het sterven.
Crematie als straf
De Bijbel schrijft wel over het verbranden van lichamen maar in alle gevallen is dat dan een straf. In Amos 2:1 wordt de Here God toornig op Moab omdat hij het gebeente van Edoms koning tot kalk verbrand heeft en dit was dus duidelijk niet de bedoeling. Het verbranden van een lichaam wordt in sommige gevallen door de Here God als straf bevolen: in Jozua 7 lezen we dat Israël met een ban getroffen was. “En wie aangewezen wordt als schuldig aan de ban, zal met vuur verbrand worden, hij en al wat hem toebehoort, omdat hij het verbond des Heren overtreden en een schandelijke dwaasheid in Israel gedaan heeft.” (vers 15) Koning Josia liet het afgodisch altaar in Bethel ontwijden door er de beenderen van de priesters op te verbranden. Die beenderen had hij uit de graven laten halen. Er was echter ook een graf van een man Gods en dat werd met rust gelaten. 2 koningen 23:15-18 Ook in Jozua 7 kunnen we lezen hoe de Here God de Israëlieten beval om –nadat de stad Jericho was gevallen- niet te plunderen. Er was toch een man die dat wel deed tegen het gebod van God in. Ook zijn lichaam werd als straf verbrand. In al deze gevallen liet de verbranding van de lichamen zien dat het een vergelding was voor een heel grote zonde.
Niet begraven worden als straf
1 Kon 14:13 “…van het huis van Jerobeam zal deze alleen in een graf komen, omdat in Jerobeams huis in hem alleen iets goeds gevonden wordt voor de Here, de God van Israel”. Psalm 79:3-4 “Zij hebben hun bloed als water vergoten rondom Jeruzalem, en er was niemand die begroef. Wij zijn onze naburen tot smaad geworden, hun die ons omringen, tot spot en hoon.” Jesaja 14:20 “Gij wordt met hen niet in een graf verenigd, omdat gij uw land te gronde hebt gericht, uw volk gedood.”
Waar begraven?
Zelfs de plaats waar men begraven werd, was belangrijk. We zien dit ondermeer bij Jozef, die zijn familie met klem vroeg om zijn gebeente mee te nemen en te begraven in het beloofde land. Genesis 49:25 Maar we lezen bijvoorbeeld ook over ene Paschur die voor straf niet in Israël, maar in Babel zou worden begraven: “En gij, Paschur, en al uw huisgenoten, zult in gevangenschap gaan; gij zult in Babel komen, daar sterven en daar begraven worden, gij en al uw vrienden voor wie gij vals hebt geprofeteerd.” Jeremia 20:6
Het lichaam wordt gezaaid
“Zo is het ook met de opstanding der doden. Er wordt gezaaid in vergankelijkheid, en opgewekt in onvergankelijkheid; er wordt gezaaid in oneer, en opgewekt in heerlijkheid; er wordt gezaaid in zwakheid, en opgewekt in kracht.” 1 Kor. 15:42-43 Begraven is zaaien. Als je zaait stop je geen zaad in de grond om ervan af te zijn, maar omdat je nieuw leven verwacht.
De opstanding
Zo verwachten wij als kinderen van God de opwekking van hen die in Christus gestorven zijn. Net zo lezen we over het moment waarop de Heer Jezus de Geest gaf: “en de graven gingen open en vele lichamen der ontslapen heiligen werden opgewekt.” Mattheus 27:52 We zien dat de begraven lichamen worden opgewekt; anders zouden immers de graven niet open zijn gegaan. “Verwondert u hierover niet, want de ure komt, dat allen, die in de graven zijn, naar zijn stem zullen horen, en zij zullen uitgaan, wie het goede gedaan hebben, tot de opstanding ten leven, wie het kwade bedreven hebben, tot de opstanding ten oordeel.” Johannes 5:28-29 en 1 Thess. 4 vers 14 en 16: “Want indien wij geloven, dat Jezus gestorven en opgestaan is, zal God ook zo hen, die ontslapen zijn, door Jezus wederbrengen met Hem.” “want de Here zelf zal op een teken, bij het roepen van een aartsengel en bij het geklank ener bazuin Gods, nederdalen van de hemel, en zij, die in Christus gestorven zijn, zullen het eerst opstaan” Als kinderen van God is onze ziel gered, maar ook ons lichaam zal gered worden!
De opstanding van Israël
Het volk Israël kreeg als eerste de belofte van opstanding uit de doden. David jubelde het dan ook uit: “zelfs mijn vlees zal in veiligheid leven!” Psalm 15:9 Er is voor Israël een belofte die in de eindtijd zal vervuld worden, want heel Israël zal leven. “Zo zegt de Here Here: zie, Ik open uw graven en zal u uit uw graven doen opkomen, o mijn volk, en u brengen naar het land Israels. En gij zult weten, dat Ik de Here ben, wanneer Ik uw graven open en u uit uw graven doe opkomen, o mijn volk.” Ezechiël 37:12-13 Wat een prachtige belofte voor Israël!
Maar wat als…
Hoe staat het dan met kinderen van God die hun lichaam toch hebben laten cremeren? Gaan zij verloren? Kunnen zij niet opgewekt worden uit de dood? Nee, een kind van God gaat niet verloren als hij/zij voor crematie koos. De Heer Jezus gaf Zijn leven voor onze zonden en als je dat bij leven hebt beaamd zoals Romeinen 10:9 dat beschrijft BEN je behouden: “Want indien gij met uw mond belijdt, dat Jezus Heer is, en met uw hart gelooft, dat God Hem uit de doden heeft opgewekt, zult gij behouden worden; want met het hart gelooft men tot gerechtigheid en met de mond belijdt men tot behoudenis.” Dan de vraag of de Here God bij machte is om uit crematieresten nog een persoon te laten opstaan uit de dood. Zou voor de Here God iets te wonderlijk zijn? Bovendien: zou het ‘makkelijker’ zijn voor Hem als er nog een schedel en een paar dijbeenderen zijn? Zou de Here God een ‘beginnetje’ moeten hebben voor het herstel? Nee, de Here God is de Schepper en Hij neemt het stof der aarde (menselijke resten danwel as) en herschept het leven (lichaam) wat eens was. Maak je geen zorgen!
Jouw keuze
Het is, als je je als Christen laat begraven, een getuigenis van je geloof in de opstanding zoals God ons heeft beloofd. De begrafenis is niet het einde van je aards bestaan maar het begin van je opstanding! Hoewel het voor ons onbegrijpelijk is gebruikt God het stof in de aarde wat ooit ons lichaam was en vormt daarmee een nieuw hemels lichaam, zoals vanuit een graankorrel een nieuwe korenaar ontstaat. Als we opstaan uit de dood zijn we het helemaal zelf: onze eigen ziel in ons eigen (maar nu hemelse) lichaam! “de Here Jezus Christus… die ons vernederd lichaam veranderen zal, zodat het aan zijn verheerlijkt lichaam gelijkvormig wordt, naar de kracht, waarmede Hij ook alle dingen Zich kan onderwerpen.” Filipp. 3:21 Het is dus kiezen voor begrafenis als teken van hoop, of kiezen voor crematie, terwijl dat in de Bijbel een oordeel van God over zonde is.
“In het zweet uws aanschijns zult gij brood eten, totdat gij tot de aardbodem wederkeert, omdat gij daaruit genomen zijt; want stof zijt gij en tot stof zult gij wederkeren.”
Genesis 3:19
bronnen:
Crematie Bijbels verantwoord? door J.Ph. Fijnvandraat
Werkelijk: de graven gaan open!